Formacje cenowe

        Formacje cenowe stanowią podstawowe narzędzie analizy technicznej. W zależności od charakteru danych formacji, mogą one mieć tendencję pro wzrostowe lub pro spadkowe. Ówczesne rozpoznanie wybranej formacji może przyczynić się do osiągnięcia przez inwestora pokaźnego zysku lub do ograniczenia ewentualnych strat.

1. Formacje odwrócenia trendu

 * Formacje głowy i ramion

 * Odwrócona formacja głowy i ramion

 * Formacja podwójnego szczytu i podwójnego dna

 * Formacja potrójnego szczytu i potrójnego dna

 * Formacja V

 * Formacja spodka

 * Odwrócona formacja spodka

2. Formacje kontynuacji trendu

 * Trójkąt symetryczny

 * Trójkąt prostokątny zwyżkujący

 * Trójkąt prostokątny zniżkujący

 * Flagi

 * Chorągiewki

 * Formacja klina

 * Formacja prostokąta

     Pierwszą grupą formacji cenowych są formację odwrócenia trendu. Istnieje kilka podstawowych uwarunkowań warunkujących prawidłowość takowych formacji. Do owych uwarunkowań należą m.in.:

1) Formacja odwrócenia trendu ma rację bytu tylko wtedy, kiedy możemy stwierdzić, że na wykresie danej spółki istnieje wyraźny trend.

2) Istotny element oceny formacji cenowych stanowi wolumen obrotu.

3) Im wyraźniejsza jest dana formacja, tym większy potencjał jej skuteczności.

      Nazwa formacji wywodzi się z jej kształtu. W formacji tej mamy do czynienia z dwoma ramionami (dwa szczyty), w środku których znajduje się najwyższy szczyt nazywany głową. Formacja RGR ma duży potencjał kiedy występuje w wyraźnym trendzie wzrostowym. Jest ona wtedy nazywana formacją pro spadkową - zapowiadającą przyszłe spadki ceny akcji. 

Dla formacji RGR charakterystyczny jest spadek wolumenu przy powstawaniu każdego nowego szczytu. Pod tym względem podobnie zachowuje się odwrócona formacja głowy i ramion.

     Odwrócona formacji głowy i ramion (ORGR) wywodzi się od tradycyjnej formacji głowy i ramion (stanowi jej przeciwieństwo). W związku z charakterem tej formacji, uznawana jest ona za figurę prowzrostową - sugerującą wzrost ceny akcji w przyszłości.

W praktyce formacja ORGR spotykana jest na wykresach spółek giełdowych rzadziej niż jej odpowiednik RGR. Charakterystyczny będzie tutaj malejący wolumen przy powstawaniu nowych dołków cenowych.

     Formacja podwójnego szczytu swoim kształtem przypomina literę "M". Tak jak wskazuje nazwa samej formacji, składa się ona z 2 wyraźnych szczytów i jest formacją pro spadkową. Ze względu na swoją prostotę formacja ta jest dość często spotykana na wykresach giełdowych a jej wiarygodność jest umiarkowana.

Ze względu na dość specyficzny kształt owej formacji, początkujący analityk może odnajdywać ją na praktycznie każdym wykresie notować. Warto wstrzymać się więc z "nadinterpretacją" i podejmowaniem decyzji wyłącznie na podstawie jednej odnalezionej formacji - bez żadnego jej potwierdzenia. Dla podwójnego szczytu ważnym potwierdzeniem jest zachowanie wolumenu, który rośnie wraz z powstawaniem pierwszego szczytu, jest skrajnie niski przy powstawaniu dołka i ponownie wysoki dla 2 szczytu (ale nie tak wysoki jak przy 1 szczycie).

Podobnie jak w przypadku podwójnego szczytu istotną kwestię stanowi tutaj wolumen, który powinien rosnąć przy powstawaniu pierwszego dna oraz pierwszego szczytu, maleje on natomiast przy powstawaniu drugiego dna - po czym ponownie rośnie w trakcie wybicia zza górnej linii poziomej wyznaczonej przez szczyt formacji.

Formacja potrójnego szczytu oraz potrójnego dna stanowią pewien rodzaj odmiany formacji Głowy i Ramion. Główną różnicą pomiędzy nimi jest fakt, że środkowy szczyt w formacji potrójnego szczytu nie jest najwyższy ze wszystkich trzech - analogicznie w przypadku formacji potrójnego dna.

Należy zaznaczyć, że równie istotne jest tutaj zachowanie wolumenu, który powinien być coraz mniejszy przy każdym kolejnym szczycie formacji, co sugerować będzie słabnącą siłę przebicia "byków".

Nazwa tejże formacji pochodzi od jej kształtu bardzo zbliżonego do literki "V". Formacja ta należy do grona formacji pro spadkowych. Jej charakterystyczną cechą jest fakt, ,że występuje ona w bardzo krótkim horyzoncie czasowym - a ze względu na jej dużą gwałtowność, bardzo ciężko jest prognozować przyszły kurs akcji na jej podstawie.

Formacja spodka należy do bardzo długo kształtujących się formacji odwrócenia trendu (zazwyczaj cały proces kształtowania się formacji trwa kilka miesięcy). Formacja spodka pojawia się niekiedy na wykresach po okresie wyraźnej bessy lub spadkach na danym walorze.

Moment spowolnienia trendu spadkowego poprzedzającego formacje spodka, może być oznaką początku powstawania formacji. W momencie osiągnięcia tzw. punktu krytycznego wolumen przyjmuje niskie obroty, a następnie rośnie wraz z formowaniem się nowego trendu wzrostowego, który nabiera rozpędu.

Odwrócona formacja spodka, w przeciwieństwie do swojego odpowiednika ma miejsce zazwyczaj po długotrwałych trendach wzrostowych. Horyzont czasowy powstawania formacji jest jednak taki sam.

Formacje kontynuacji trendu bardzo często uznawane są za chwilową przerwę podczas trwania danego trendu. Należy zwrócić uwagę, że tak jak wskazuje nazwa formacji, po ich poprawnym zidentyfikowaniu inwestor może liczyć na kontynuacje trwającego dotychczas trendu (zarówno wzrostowego jak i spadkowego). Warto mieć również na uwadze, że według niektórych źródeł wszystkie trójkąty uznawane są za formacje zarówno odwrócenia jak i kontynuacji trendu.

Trójkąt symetryczny nazywany jest również trójkątem równoramiennym. Charakteryzuje się on tym, że kurs akcji mieści się w 2 liniach, które swoim kształtem przypominają boki trójkąta symetrycznego. Choć uznawany jest on za formacje kontynuacji trendu, to warto zaznaczyć, że wybicie może czasami niespodziewanie nastąpić w przeciwnym kierunku.

W analizie technicznej formacja trójkąta prostokątnego będzie charakteryzować się niemalże całkowicie poziomo usytuowaną jedną linią. W przypadku trójkąta prostokątnego zwyżkującego, pozioma będzie górna linia wyznaczająca trójkąt, stanowiąca również opór dla ceny akcji.

Trójkąt zniżkujący w przeciwieństwie do trójkąta prostokątnego zwyżkującego pojawia się przy istniejącym trendzie spadkowym i zaliczany jest do formacji pro spadkowych.

Flaga jest jedną z podstawowych formacji kontynuacji trendu. Specyficzną cechą flag jest ich krótki okres kształtowania, który zazwyczaj mieści się w przedziale jednego miesiąca.

Chorągiewki, podobnie jak flagi cechują się, krótkim okresem ich powstawania (do jednego miesiąca). Chorągiewka swoim kształtem   znacząco przypomina trójkąt równoramienny.

Choć formacja klina może kształtem przyopminać trójkąt - to warto zaznaczyć, że tutaj obie linie skierowane są w tym samym kierunku (tak jak na rysunku poniżej).

Formacja prostokąta znana jest również jako formacja konsolidacji. Składa się z jednej poziomej lini oporu u góry i jednej lini wsparcia znajdującej się u dołu formacji.

Ocena pod względem wiarygodności i częstości kształtowania się formacji cenowych została ustalona na podstawie średniej głosów 10 inwestorów, którzy posługują się analizą techniczną przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.