Pełna Analiza fundamentalna GTC

Publikacja zawiera pełną analizę fundamentalną spółki Global Trade Centre. Ze względu na swoją złożoność Osobom chcącym poznać ogólne zdanie na temat spółki - polecam przejść od razu do podsumowania. Osoby, ceniące sobie wszystkie szczegóły, dla których ważny jest każdy detal powinny prześledzić całą zamieszczoną analizę - lub jej wybrane elementy, np. samą wycen spółki lub analizę sektora deweloperskiego. W celu zachowania lepszej orientacji dla czytelników - poniżej zamieszczony zostanie spis treści.

 

Analiza fundamentalna spółki akcyjnej Globe Trade Centre

Spis treści:

Wstęp

1)     Analiza makrootoczenia

1.1.     Analiza geograficzna regionów funkcjonowania GTC

1.2.     Funkcjonowanie spółki GTC na polskim rynku nieruchomości

2)     Analiza sektorowa

2.1. Wstępna analiza jakościowa sektora deweloperskiego

2.2. Wstępna analiza finansowa 5 spółek z sektora deweloperskiego o największym udziale

2.3. Analiza rentowności spółek z sektora deweloperskiego

2.4. Analiza zadłużenia spółek z sektora deweloperskiego

2.5. Analiza Obrotowości spółek z sektora deweloperskiego

2.6. Macierz pozycji spółki i atrakcyjności sektora

3)     Analiza sytuacyjna

3.1. Analiza specyfiki produktu i cykl życia przedsiębiorstwa

3.2. Analiza SWOT

3.3. Analiza macierzy BCG produktów spółki

3.4. Strategie przedsiębiorstwa, cele strategiczne i operacyjne grupy GTC.

4)     Analiza finansowa

4.1. Analiza wstępna

4.2. Analiza sytuacji majątkowej

4.3. Analiza rentowności

4.4. Analiza płynności finansowej

4.5. Analiza zadłużenia

4.6. Analiza obrotowości

4.7. Analiza zagrożenia upadłością

4.8. Analiza przyczynowa z wykorzystaniem modelu Du Ponta

5)     Wycena spółki

5.1. Wycena modelem DCF

5.2. Wycena modelem EVA

      6)    Analiza techniczna spółki GTC

Podsumowanie

 

WSTĘP

Grupa Globe Trade Centre (GTC) powstała w roku 1994. Obecnie jest liderem wśród deweloperów na rynku nieruchomości w regionie CEE (Europa centralna i wschodnia) i SEE ( Europa południowo – wschodnia). Ze względu na stosunkowo niewielkie zatrudnienie – 162 pracowników w roku 2013, GTC zaliczyć można do sektora MŚP (Małych i Średnich Przedsiębiorstw). Grupa działa obecnie w Polsce, Rumunii, Serbii, Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Rosji, na Słowacji, Węgrzech i Ukrainie – z czym wiąże się nieco większe ryzyko, biorąc pod uwagę ostatnie wydarzenia i konflikty na tle Rosyjsko – Ukraińskim. Spółka deweloperska GTC zajmuje się obrotem nieruchomościami komercyjnymi, w których skład wchodzą m.in. ukończone budynku biurowe i parki oraz centra handlowe i rozrywkowe.

1)   Analiza makrootoczenia

1.1.  Analiza geograficzna regionów funkcjonowania GTC

Jak zostało wspomniane na początku niniejszej pracy, spółka Global Trade Centre zdywersyfikowała swoją działalność na kilka obszarów geograficznych. Biorąc pod uwagę ten fakt, należy wspomnieć o dużej zależności spółki od cyklicznych wydarzeń gospodarczych m.in. w Polsce, Chorwacji, Bułgarii czy też Serbii. Duży wpływ na spółkę wywierać mogą wskaźniki makroekonomiczne typu; wzrost gospodarczy, poziom stóp procentowych czy stopa bezrobocia i inflacja. Warto dodać, że dla rynku nieruchomości pozytywnie ocenia się sytuację gospodarczą, w której to panują niskie stopy procentowe, a źródła finansowania są względnie tanie – Takim rynkiem jest m.in. Rynek Polski. Handel nieruchomościami narażony jest jednak na recesję w przypadku pogorszenia się ogólnej sytuacji gospodarczej. Większe niż w przypadku innych sektorów ryzyko funkcjonowania spółek z branży deweloperskiej powinno więc zostać wyraźnie zaznaczone.

Aby wyszczególnić najszerszy rynek oddziaływań spółki Global Trade Centre, warto bliżej przyjrzeć się strukturze majątku w poszczególnych państwach.

wartość księgowa nieruchomości GTC

Jednym z ważniejszych badań pod tym względem, będzie udział nieruchomości inwestycyjnych w ich łącznej strukturze. Warto nadmienić, że nieruchomości inwestycyjne są źródłem głównych dochodów grupy GTC. Jak widzimy na tabeli obok, największy udział w strukturze nieruchomości inwestycyjnych pod względem ich wartości księgowej ma zdecydowanie Polska, której procentowy wkład sięga 39,3%. Na kolejnych miejscach kształtują się takie Państwa jak Rumunia z wynikiem 17,1% oraz Węgry z 14,4% udziałem.

nieruchomości inwestycyjne GTC

Podobnego podziału możemy dokonać uwzględniając wartość księgową nieruchomości biurowych w poszczególnych państwach. Jak widać centralne ośrodku biurowe Global Trade Centre zlokalizowane są na terenie Polski w niemalże 40%. Kolejno w rankingu plasują się Węgry z 22% udziałem oraz Rumunia z wynikiem 21,5%. Na podstawie dokonanej analizy geograficznej funkcjonowania spółki możemy dostrzec pewną zależność, zgodnie z którą Polska jest głównym obszarem geograficznym, na którym prosperuje spółka GTC. Dodatkowo dużym udziałem pod tym względem cechują się również Węgrzy oraz Rumunia.

nieruchomości biurowe GTC

 

1.1. Funkcjonowanie spółki GTC na polskim rynku nieruchomości

Po wyselekcjonowaniu głównego obszaru funkcjonowania grupy Global Trade Centre, możemy przejść do jego powierzchownej analizy makroekonomicznej. Jak wspomniane zostało w poprzednim podrozdziale, głównym czynnikiem determinującym powodzenie funkcjonowania spółek z branży deweloperskiej są tanie źródła finansowania – mające racje bytu przez niski poziom stóp procentowych. Warto więc przyjrzeć się poziomom stóp procentowych w Polsce.

Stopy procentowe w Polsce

Jak wywnioskować możemy z wykresu przedstawiającego poziomy stóp procentowych w latach 1998-2013, obecna 2,5% referencyjna stopa procentowa, jest najniższą w historii Polskiej gospodarki. Mając ten fakt na uwadze, inwestorzy mogą oczekiwać ponadprzeciętnie dobrych wyników finansowych spółki GTC, na tle przedsiębiorstw z pozostałych branż w kraju.

Kolejnym wskaźnikiem makroekonomicznym, które ma dużą wartość poznawczą dla spółek z branży deweloperskiej może być wzrost gospodarczy – przedstawiony przy pomocy wskaźnika Produktu Krajowego Brutto.

PKB w Polsce

Jak widzimy na powyższym wykresie, Polska od roku 1989 do roku 2013 nie znajdowała się w sytuacji, w której to wartość PKB w bieżącym okresie byłaby niższa niż wartość z okresu poprzedniego – ciągły wzrost gospodarczy, którym mogą poszczycić się nieliczne kraje, przyczynia się do nazywania Polski „zieloną wyspą”. Jest to kolejny wskaźnik, którzy przemawia na korzyść makrootoczenia spółki GTC.

średnia płaca w Polsce

Płaca średnia, choć oparta wyłącznie na obliczeniach statystycznych, wskazuje na nieustanny wzrost średnich wynagrodzeń Polaków, którzy przy niskich stopach procentowych i tanich kredytach są w większym stopniu skłonni do zakupu nieruchomości.

 

2.       Analiza sektorowa

2.1.         Wstępna analiza jakościowa sektora deweloperskiego

Rozpatrując analizę sektora deweloperskiego, warto posłużyć się analizą pięciu głównych sił oddziaływania na sektor – czyt. 5 sił Portera. Jako pierwsze zbadane zostaną dobra substytucyjne dla nieruchomości. Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych potrzeb każdego człowieka – natomiast do jej realizacji niezbędne jest schronienie, które nazywamy domem. Jedyne „dobra substytucyjne” dla nieruchomości mogą być wyrażone w postaci usług – typu noclegi w hotelach lub innych przytułkach. Warto jednak zauważyć, że koszty związane z takim trybem życia znacznie przerastają koszty towarzyszące tradycyjnej formie bytowania.

Natężenie w sektorze uważam za względnie wysokie – sam indeks rynkowy         WIG-deweloperzy liczy sobie 25 podmiotów. Nie zapominając, że na rynku funkcjonuje ich dużo więcej. Ze względu na stosunkowo wysokie ceny dóbr oferowanych przez przedsiębiorstwa z tejże branży, konkurencja jest kluczowym elementem dla przetrwania w sektorze. Każdy klient jest źródłem dochodu, o którego agenci nieruchomości będą zawzięcie walczyć. Choć ciężko jest przeanalizować wszystkich potencjalnych odbiorców nieruchomości, to istotnym elementem może być fakt panującego obecnie niżu demograficznego. Ilość domów mieszkalnych jest stała – lub nawet rośnie (budowy nowych domów), to natomiast przy malejącej liczbie ludności determinuje w pośredni sposób mniejsze zainteresowanie gotowymi nieruchomościami mieszkalnymi, które mogą być dziedziczone po rodzinie itp.

 

2.1. Wprowadzenie do analizy finansowej spółek o największym udziale rynkowym w sektorze deweloperskim.

Analizie poddane zostały jedynie spółki, których udział rynkowy w sektorze deweloperskim  przekraczał 5%. Pozostałe spółki na wykresach przedstawionych poniżej oznaczone zostaną jako „Inne”.  Do spółek z wysokim udziałem w sektorze zaliczamy:

·         GTC

·         ECHO

·         LCCORP

·         PHN

·         DOMDEV

Analiza finansowa wcześniej wypunktowanych przedsiębiorstw, przeprowadzona zostanie wyłącznie na podstawie roku 2013. Dane spółek zostały zaczerpnięte z ich rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych, natomiast kurs akcji sczytany został dnia 14.04.2014r.

Udział spółek w sektorze deweloperskim

Udział przedsiębiorstw deweloperskich w sektorze kształtuje się następująco. Spośród pojedynczych spółek zdecydowanie dominuje GTC, osiągając 27,87% udziału w branży. Za kolejnego wyraźnego lidera uznać możemy grupę ECHO z 22,32% udziałem. Procentowy udział w indeksie sektorowym trzech pozostałych spółek waha się w granicach 5,97-7,22%. Przy czym 30,37% zajmuje pozostałych 20 spółek akcyjnych, które ze względu na udział z osobna nie przekraczający 5% nie zostały zakwalifikowane do badań. Średnia wartość udziału poszczególnego przedsiębiorstwa z działu inne wynosi 1,52%.

Do przeprowadzenia analizy w wybranych kategoriach finansowych niezbędne okażą się dane finansowe, na podstawie których dokonywane zostaną wszystkie obliczenia

Dane finansowe całego sektora deweloperskiego

Na podstawie tych danych dokonane zostaną obliczenia w zakresie rentowności spółki jej obrotowości oraz zadłużenia. Po wykluczeniu danych z poprzednich lat funkcjonowania poszczególnych przedsiębiorstw, jedyną bazą odniesienia dla większości wskaźników będą odniesienia w przestrzeni – tzn. do średnich wskaźników dla branży, który posłuży również jako główna baza odniesienia w procesie dokładnej analizy wskaźnikowej spółki GTC.

analiza finansowa sektora deweloperskiego

Powyższa tabela przedstawia obliczone wybrane wskaźniki finansowe dla pięciu największych przedsiębiorstw w branży deweloperskiej. Kolejne podrozdziały zajmą się ich dokładną interpretacją i przedstawieniem wyników w formie graficznej.

 

 2.3. Analiza rentowności spółek z sektora deweloperskiego

Analizując rentowność spółek z całego sektora deweloperskiego na rok 2013 obliczone i zinterpretowane zostały takie wskaźniki jak ROA (Return On Assets), ROE (Return On Equity) oraz ROS (Return On Sale).

Rentowność spółek z sektora deweloperskiego

Główny lider w branży – Global Trade Centre, pomimo sprzyjających warunków makrootoczenia podkreśla, że straty generowane w ostatnich latach są w głównej mierze spowodowane pozostałościami po kryzysie gospodarczym. Jak widać, nie ma to odzwierciedlenia do pozostałych czterech największych spółek z branży. Wyraźnym liderem pod względem rentowności jest zdecydowanie spółka ECHO, której rentowność kapitału własnego wynosi 11,3%, rentowność majątku 5% a rentowność sprzedaży 58,5%. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w całym sektorze deweloperskim (za wyjątkiem GTC) wskaźnik rentowności sprzedaży osiąga względnie wysoką wartość – jest to zapewne spowodowane niższy stosunkiem przychodów ze sprzedaży do zysku niżeli w przypadku innych sektorów. Po spółce ECHO, największą rentownością wyróżniały się LCCORP (Jeżeli chodzi o rentowność kapitału własnego) oraz PHN. Dla wszystkich wskaźników rentowności obliczone zostały wartości średnie – posłużą one jako baza odniesienia przy porównywaniu wskaźników w przestrzeni. Niskie średnie wartości tychże wskaźników zdeterminowane są wysokim iloczynem udziału w indeksie oraz ujemnych wskaźników rentowności spółki GTC, co zdecydowanie zaniża średnią.

 

2.4. Analiza zadłużenia spółek z sektora deweloperskiego

Większość spółek z sektora deweloperskiego cechuje się zadłużeniem przewyższającym połowę wartości majątku całkowitego – wyjątek stanowi spółka PHN. Tak więc zadłużenie kapitału własnego dla wszystkich analizowanych przedsiębiorstw będzie średnio plasowało się powyżej jedności.

Zadłużenie spółek z sektora deweloperskiego

Mając na uwadze zalecenia prof. W. Gabrusewicza, zgodnie z którymi zadłużenie przedsiębiorstw powinno sięgać w granicach 0,57-0,67 w celu optymalnego wykorzystania efektu dźwigni finansowej, zinterpretowane zostaną wybrane wskaźniki zadłużenia spółek z branży deweloperskiej[1]. Jak można zauważyć z powyższego wykresu – jedynie GTC spełnia wymóg dotyczący poziomu zadłużenia ogółem (zadłużenie na poziomie 65%). Można jednak stwierdzić, że wysokie zadłużenie w tym przypadku nie koniecznie jest współmierne do generowanych dochodów. Druga w kolejności spółka z najwyższym zadłużeniem w sektorze to ECHO, której zadłużenia sięga 0,56. Spółką z najniższym zadłużeniem jest PHN, w której to kapitału obce finansują jedynie 24% majątku całkowitego. Średnio wskaźnik zadłużenia dla sektora wynosił 52%.

 

2.5. Analiza obrotowości spółek z sektora deweloperskiego

Zauważyć możemy, że w porównaniu do innych sektorów, obrotowość majątku całkowitego w branży deweloperskiej jest względnie niska. Jest to spowodowane niższym stosunkiem przychodów do majątku całkowitego niżeli w przedsiębiorstwach z innych branż.

Analiza obrotowości spółek z sektora deweloperskiego

Spółką, która zdecydowanie odstaje od pozostałych pod względem obrotowości jest DOMDEV  - wskaźnik obrotowości majątku całkowitego przyjmował dla niej wartość 0,39 przy czym dla żadnej z pozostałych spółek nie przekroczył od 10%. Dzięki DOMDEV średni poziom obrotowości sektora uległ polepszeniu i wynosi 0,13. Ta wartość będzie stanowiła bazę odniesienia przy dogłębnej ocenie obrotowości dla Global Trade Centre, w późniejszym etapie badań.

 

2.6. Macierz pozycji spółki i atrakcyjności sektora

Korzystając z metody dokładniej opisanej przez M. E. Portera, na tym etapie badań stworzona zostanie macierz, która w trzystopniowej skali określi pozycję sektora na rynku, oraz pozycję aktualnie badanego przedsiębiorstw (GTC), w odniesieniu do pozostałych spółek z branży. Do przeprowadzenia oceny sektora zinterpretowane i porównane na tle pozostałych sektorów zostały takie elementy jak:

·         Siła natężenia konkurencji

·         Bariery wejścia

·         Bariery wyjścia

·         Rentowność sektora

·         Średnia wartość wskaźników mnożnikowych sektora

·         Innowacyjność w sektorze

Analizując branże deweloperską pod kontem sześciu wypunktowanych zagadnień, należy podkreślić, że natężenie konkurencji jest względnie wysokie – Jak podkreślone zostało na początku analizy, w skład Indeksu WIG-surowce wchodzi 25 spółek akcyjnych. Bariery wejścia ocenione zostały na średnio wysokie, gdyż jedynym niezbędnym elementem przy handlu nieruchomościami oprócz potrzebnej wiedzy są nakłady pieniężne. Wysokie ceny nieruchomości powodują jednak, że bariera ta odgrywa istotne znaczenie na rynku. Bariery wyjścia uznane zostały jako niewielkie. Pomimo niskich wskaźników mnożnikowych sektora, co oceniane zostaje pozytywnie – jego średnia rentowność majątku waha się w okolicach 0,5%, a w przypadku rentowności kapitału własnego jest ujemna (za sprawą GTC). Pod względem rentowności sektora jego ocena wynosi 2 – w trzystopniowej skali. Względnie wysoka ocena jest spowodowana dodatnią, wysoką rentownością pozostałych przedsiębiorstw w branży. Istotnym elementem jest także innowacyjność. Branża deweloperska w pewien sposób jest ograniczona w wykorzystaniu nowoczesnych technologii. Mogą być to jednak nowoczesne systemy ERP i inne, przez których zastosowanie sektor deweloperski oceniony został ponownie jako umiarkowanie dobry. Przy średniej ocenie atrakcyjności sektora, samą spółkę na tle pozostałych należy ocenić negatywnie. Przede wszystkim świadczy o tym ujemna rentowność majątku, kapitału własnego oraz sprzedaży spowodowana stratą netto GTC. Dodatkowo GTC cechuje się najwyższym wskaźnikiem zadłużenia ogółem w branży, co nie ma żadnego przełożenia na jakość funkcjonowania, które powinna być wyrażona w dodatnich dochodach przedsiębiorstwa

Analiza atrakcyjności sektora deweloperskiego

Podsumowując analizę sektora deweloperskiego, spółki wyraźnie dominujące pod względem kondycji finansowej np. ECHO, mają szanse stać się obiecującym obiektem pod inwestycje kapitału. GTC przez wymienione powyżej czynniki zakwalifikowana zostaje do spółek o niskiej atrakcyjności. Ulokowanie przedsiębiorstwa na czerwonym polu sygnalizuje, że nie jest to dobry obiekt pod nabycie akcji w celu osiągnięcia zysku przez inwestorów.

 

3.       Analiza sytuacyjna

3.1. Analiza specyfiki produktu - cykl życia przedsiębiorstwa.

Każde przedsiębiorstwo, podobnie jak jego produkty podlega swoistego rodzaju „cyklowi życia”, dzięki umiejętnym badaniom, analityk jest w stanie oszacować na jakim poziomie obecnie znajduje się badane przedsiębiorstwo. Aby tego dokonać warto najpierw zapoznać się z etapami tzw. cyklu życia przedsiębiorstwa, które może zostać odniesione również do cyklu życia poszczególnego produktu/usługi.

Cykl życia przedsiębiorstwa lub produktu

Mając na uwadze względnie mocną pozycje sektora i mocny spadek rentowności obecnego lidera Global Trade Centre, możemy uznać, że przedsiębiorstwo znajduje się obecnie w etapie 5, który nazywany jest spadkiem. Wpływ na to może mieć również długi okres działania GTC na rynku (od roku 1994). Należy przy tym pamiętać, że etap 5 po przeprowadzeniu adekwatnych restrukturyzacji nie musi cechować się ciągłym spadkiem – odpowiednio wprowadzone zmiany mogą skutkować ponownym ożywieniem sektora i jego dalszym wzrostem.

Odnośnie specyfiki oferowanych produktów, warto zaznaczyć, że są to wyłącznie nieruchomości o różnym charakterze. Są to przede wszystkim nieruchomości inwestycyjne, składające się z 74% całego portfela jak i grunty pod zabudowę, które stanowią 18% portfela spółki. Globe Trade Centre oferuje również sprzedaż mieszkań, które ówcześnie buduje – jest to pozostały 8% z działalności tejże grupy kapitałowej. Nieruchomości oferowane przez grupę zapewniają wygodę, elastyczne wnętrza i pełny komfort pracy. Zazwyczaj są to obiekty usadowione w centralnych dzielnicach biznesowych, obok najważniejszych szlaków komunikacyjnych. Spółce udało się sprzedać swoje nieruchomości biurowe m.in. takim korporacją jak; Microsoft, Peugeot, Aviva, Samsung czy Verifone. W budynkach, które powstały dzięki grupie GTC obecnie pracuje ponad 40 tysięcy osób. Spółka podkreśla, że jest poddawana stopniowej modernizacji w zakresie ochrony środowiska i oszczędności energii elektrycznej.

 

3.2. Analiza SWOT

Analiza SWOT polegać będzie na wyszczególnieniu znaczących z subiektywnego punktu widzenia silnych i słabych stron przedsiębiorstwa oraz szans i zagrożeń wynikających z jego funkcjonowania.

Analiza SWOT spółki GTC

Choć dominująca pozycja w branży oraz sprzyjające warunki makroekonomiczne zostały już zinterpretowane, to warto omówić dokładniej Dywersyfikację geograficzną działalności – co jest tożsame z większym potencjalnym rynkiem zbytu produktów spółki. Wysoka samodzielność działania przedsiębiorstwa wynika z możliwości budowania nieruchomości oraz ich sprzedaży we własnym zakresie, bez konieczności kupowania usług innych firm, np. z sektora budowlanego. Nie trudno zauważyć, że jako słaba strona firmy, nadmieniona została mała dywersyfikacja działalności – tudzież nie ma to żadnego związku z dywersyfikacją geograficzną, tj. dywersyfikacją pod względem obszarów działania. Jest to spowodowane tym, że GTC zajmuje się jedynie sprzedażą nieruchomości, z naciskiem na nieruchomości biurowe. Tak niska dywersyfikacja działalności, może wiązać się z większym ryzykiem funkcjonowania spółki, gdyż w przypadku niekorzystnej koniunktury na rynku będzie ona szczególnie narażona na utratę swojej głównej możliwości działania. Element związany z ryzykiem kursowym ma podstawy w tym, że większość transakcji GTC jest dokonywana w walucie obcej – EURO.

3.3. Analiza macierzy BCG produktów spółki

Analiza macierzy BCG produktów oferowanych przez grupę Global Trade Centre ma na celu ich podział na cztery podstawowe grupy. Do analizy posłużymy poniższą macierzą:

 

Zgodnie z nią, wszystkie produkty zostaną przydzielone do jednej z czterech istniejących klasyfikacji:

·         Znaki zapytania – o niskim udziale w rynku i szybkim tempie wzrostu

·         Gwiazdy – o wysokim udziale w rynku i szybkim tempie wzrostu

·         Dojne krowy – o wysokim udziale w rynku lecz wolnym tempie wzrostu

·         Psy (nazywane często leniwymi psami) – O niskim udziale w rynku i wolnym tempie wzrostu.

Na podstawie tychże kryteriów, określona zostanie struktura produktów GTC, a następnie porównamy ją do bazy odniesienia, która wg. B. Nogalskiego powinna wyglądać następująco:

·         Dojne krowy: 40-50%, będąc głównym źródłem finansowania spółki

·         Gwiazdy: 30%

·         Psy: 10-20%

·         Znaki zapytania 10%, ich większy udział może przyczyniać się do zwiększenia ryzyka działalności przedsiębiorstwa (trudne do zaprognozowania przychody).

Analizując rodzaj produktów firmy, warto bliżej zapoznać się, ze sprawozdaniem rachunku przepływów pieniężnych i nocie opisującej dokładne przychody operacyjne, które w roku 2013 obejmowały:

·         Przychody z wynajmu powierzchni biurowych i komercyjnych, który składa się z comiesięcznych płatności czynszu płaconego przez najemców. Względnie stałe.

·         Przychody z tytułu usług, które obejmują opłaty ponoszone przez najemców. -||-

·         Przychody ze sprzedaży domów i mieszkań (w roku 2012 o wartości 79636 tys. zł natomiast w roku 2013: 55533 tys. zł) Dynamika zmian na poziomie 69,7%.

·         Sprzedaż nieruchomości biurowych i komercyjnych (w roku 2012 o wartości 538032 tys. zł natomiast w roku 2013: 494818 tys. zł) Dynamika zmian 92%.

Biorąc po uwagę fakt, że łączne przychody ze sprzedaży wynosiły w roku: 2013 550351 tys. zł – obliczyć możemy udział poszczególnych rodzajów przychodów ze sprzedaży wybranych towarów i usług, który dla przychodów ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnych wyniósł 10,1% a dla nieruchomości biurowych i komercyjnych 89,9%.

Analiza BCG spółki GTC

Za pomocą wykonanych ówcześnie obliczeń widzimy, że żadne z powyższych kategorii przychodów nie może zostać przydzielone do znaków zapytania ani gwiazd, które cechują się szybkim tempem wzrostu. Pomimo ujemnego tempa zmian w stosunku do roku poprzedniego sprzedaż

nieruchomości biurowych i komercyjnych stanowiące prawie 90% przychodów zostały przydzielone do kategorii dojnych krów, natomiast sprzedaż nieruchomości mieszkalnych, które jest podrzędnym źródłem generowania przychodów GTC, ze względu na niski udział (ponad 10%) w przychodach zostało zakwalifikowane do kategorii „Psy”. Na podstawie analizy BCG można stwierdzić, że przedsiębiorstwu brakuje produktów, które można byłoby nazwać Gwiazdami lub Znakami zapytania. Może być to spowodowane niskim poziomem dywersyfikacji działalności grupy GTC, co wiąże się z przychodami generowanymi wyłącznie poprzez dwie kategorie.

 

3.5. Strategie przedsiębiorstwa - cele strategiczne i operacyjne GTC

Misją Grupy GTC jest kreowanie wartości przez zarządzanie portfelem nieruchomości komercyjnych w regionie Europy centralnej, wschodniej i  południowo - wschodniej. Warto podkreślić, że Global Trade Centre planuje koncentrować swoje działania w dalszym ciągu na rynku wschodnim, przede wszystkim na jego stabilność makroekonomiczną, trwały przyrost PKB oraz popyt zarówno ze strony inwestorów jak i najemców. GTC zamierza maksymalizować wartość dla akcjonariuszy poprzez elastyczność względem nowych zmian.

Mając na uwadze misję spółki, Global Trade Centre zamierza realizować trzy podstawowe cele strategiczne, które mają przyczynić się do kreowania wartości firmy. Każdy z długoterminowych celów strategiczny został podzielony na trzy cele operacyjne, które zostaną dokładnie scharakteryzowane poniżej[1].

 

·         Cel strategiczny nr 1 – Płynność

Ø  Sprzedaż aktywów, których wartość rynkowa osiągnęła oczekiwany poziom.

Ø  Sprzedaż aktywów niezwiązanych z działalnością podstawową, które obejmują grunty nie przeznaczone do natychmiastowej zabudowy i realizacji projektów mieszkaniowych.

Ø  zmniejszenie dźwigni finansowej Grupy i pozyskanie środków, które mogą zostać wykorzystane na nowe inwestycje.

 

·         Cel strategiczny nr 2 – Wzrost

Ø  Nabywanie i ulepszanie wybranych nieruchomości oferujących możliwość natychmiastowego generowania środków pieniężnych w Polsce i w stolicach innych kluczowych krajów. Grupa jest dobrze przygotowana do wykorzystania potencjału przyszłego wzrostu w Polsce, Budapeszcie, Belgradzie, Bukareszcie i Pradze, w przypadku poprawy otoczenia makroekonomicznego;

Ø  Kolejnym głównym źródłem wzrostu jest realizacja wysokiej jakości projektów komercyjnych w lokalizacjach w których istnieje duże zapotrzebowanie na tego typu nieruchomości. Lokalizacje te obejmują Wilanów i Białołękę w Warszawie, oraz Nowym Belgradzie w Belgradzie. Grupa zamierza skoncentrować swoje działania w perspektywie krótko- i długoterminowej głównie w Polsce, która jest najsilniejszą gospodarką regionu;

Ø  Realizacja wybranych projektów biurowych w oparciu o udowodniony popyt ze strony najemców.

 

·         Cel strategiczny nr 3 – Efektywność

Ø  Grupa będzie w dalszym ciągu aktywnie zarządzać swoim portfelem nieruchomości komercyjnych generujących przychody, w celu maksymalizacji osiąganych wyników i efektywności, dywersyfikacji ryzyka ze strony najemców i zwiększenia przychodów z wynajmu.

Ø  Grupa zwiększa wartość swojego portfela poprzez działania w zakresie zarządzania aktywami. Działania te obejmują: zwiększenie i utrzymanie poziomu najmu na najwyższym, możliwym w danej sytuacji rynkowej poziomie, poprawę skuteczności działań windykacyjnych poprzez utrzymywanie dobrych relacji z najemcami oraz współpracę z nimi, w celu poprawy ich wyników.

Ø  Grupa dążyć będzie do ograniczenia swoich kosztów poprzez: dążenie do utrzymania niskiej i efektywnej bazy kosztowej za pomocą energooszczędnych technologii, optymalizacji kosztów naprawy i utrzymania nieruchomości, zmniejszenie kosztów realizacji projektów poprzez ich rewizję i zmiany kosztorysowe - jednak bez szkody dla konkurencyjności każdego ze składników aktywów, zmniejszenie kosztów administracyjnych w obszarach wykazujących taki potencjał, wspieranie i motywowanie pracowników do realizacji celów firmy i obniżenie kosztów finansowania przez zmniejszenie dźwigni finansowej.

 

4.       Analiza finansowa

4.1.         Analiza wstępna

Analiza wstępna sprawozdań finansowych, obejmować będzie analizę poziomą i pionową wybranych danych finansowych grupy GTC oraz analizę jakościową zestawienia rachunku przepływów pieniężnych. Zaczynając więc od analizy bilansu, warto zagłębić się w jego strukturę, prezentując niezbędne dane finansowe. 

Do przeprowadzenia analizy poziomej, wskazującą na udział danej wartości w łącznej strukturze majątku, obliczony zostanie udział aktywów obrotowych oraz aktywów trwałych w strukturze aktywów spółki a następnie udział kapitału własnego i zadłużenia krótko – oraz długoterminowego w strukturze pasywów. Wyniki badań przedstawione zostaną w formie graficznej, aby można było je łatwiej zinterpretować.

Struktura aktywów GTC

Powyższy wykres w postaci procentowej przedstawia strukturę aktywów przedsiębiorstwa GTC w roku 2013. Jak widzimy, aż 88% aktywów składa się z mało płynnych aktywów trwałych, natomiast pozostałe 12% to aktywa obrotowe z terminem użyteczności nieprzekraczającym jednego roku. Taka struktura może przyczynić się do trudności w przeprowadzaniu ewentualnych zmian restrukturyzacyjnych spółki

Struktura pasywów GTC

W strukturze pasywów spółki zdecydowanie dominują kapitału obce, których udział wynosi łącznie 67% - z czego droższe zobowiązania długoterminowe to 53% pasywów GTC, natomiast kapitały obce krótkoterminowe stanowią zaledwie 14% udziału. Warto mieć na uwadze, że zmniejszenie udziału kapitału obcego jest jednym z celów operacyjnych grupy GTC, podlegającym pod plan strategiczny dotyczący płynności. W roku 2013 kapitał własny stanowił jedynie 33% w łącznej strukturze bilansu. Główną zmianą w strukturze aktywów analizowanego przedsiębiorstwa z sektora deweloperskiego jest spadek wartości majątku całkowitego w czasie. Owe zmiany można zaprezentować w formie graficznej:

Analiza pionowo - pozioma bilansu GTC

W okresie 2010-2013 trendem spadkowym cechowały się przede wszystkim aktywa trwałe, stanowiące największą część aktywów ogółem spółki GTC. To też zdeterminowało dynamikę majątku całkowitego na poziomie nie przekraczającym 100%, w żadnym z analizowanych okresów. Trendem spadkowym wykazywały się również aktywa obrotowe.

Za jedną z ważniejszych części analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa możemy uznać analizę zestawienia przepływów pieniężnych, które w przeciwieństwie do danych księgowych nie są narażone w takim stopniu na manipulacje ze strony księgowości.

analiza jakościowa przepływów pienięznych GTC

Analizę jakościową rachunku przepływów pieniężnych zaczniemy od roku 2010, który ze wszystkich analizowanych okresów można ocenić zdecydowanie najlepiej. Jest tak przede wszystkim dlatego, że suma wszystkich przepływów pieniężnych jest większa od 0 i stanowi ponad 20 mln zł. Pozytywnie ocenić możemy dodatnią wartość przepływów z działalności operacyjnej oraz duże nakłady inwestycyjne, przy względnie niewielkiej spłacie kapitałów obcych spółki. Taka sytuacja cechują przedsiębiorstwa dojrzałe, głęboko osadzone w rynku. Rok 2011 różnił się od okresu ubiegłego przede wszystkim tym, że przepływy z działalności operacyjnej kształtowały się na dużo niższym poziomie niż nakłady inwestycyjne – dlatego nie mogły pokryć ich w całości, co musiało zostać uregulowane środkami pieniężnymi wygenerowanymi z poprzednich okresów. W roku 2012 ze względu na wysoką wartość przepływów z działalności finansowej (spłata kapitałów obcych), przedsiębiorstwo było zmuszone sprzedać część aktywów trwałych, gdyż sam zysk na działalności operacyjnej nie był wystarczająco wysoki by pokryć ujemne przepływy z działalności finansowej. Im bliżej okresu bieżącego, tym gorzej kształtowała się sytuacja GTC pod względem analizy ich zestawienia przepływów pieniężnych. Rok 2013 to stosunkowo bardzo duża wartość spłaconych kredytów i pożyczek, przy przeciętnej ilości wygenerowanych środków z działalności operacyjnej oraz inwestycyjnej (poprzez sprzedaż części swoich aktywów). Taka sytuacja jest szczególnie niebezpieczna, gdy trwa przez dłuższy czas, gdyż spółka do spłaty swoich zobowiązań jest zmuszona sprzedawać swój majątek. Warto dodać, że zmniejszenie dźwigni finansowej jest jednym z celów operacyjnych spółki GTC, który zobowiązali się zrealizować. Regularna spłata swoich zobowiązań długoterminowych może być pozytywnym sygnałem, gdyż oznacza, że przedsiębiorstwo rzetelnie realizuje wcześniej założone plany. Odzwierciedlenie przepływów z działalności finansowej będzie można odnaleźć przy podrozdziale, w którym omawiane zostanie zadłużenie grupy GTC.

 

 4.2. Analiza sytuacji majątkowej GTC

Analiza sytuacji majątkowej nazywana jest również analizą bilansu, gdyż tylko z tego źródła informacji wykorzystywane będą dane finansowe. W celu interpretacji poszczególnych wskaźników zostaną one pierwotnie zaprezentowane w całej swojej okazałości, po czym zgodnie z kolejnością zostaną poddane charakterystyce.

analiza sytuacji majątku GTC

Pierwszym wskaźnikiem, który nie został do tej pory omówiony jest wskaźnik unieruchomienia majątku, ukazujący stosunek aktywów trwałych do aktywów obrotowych. Wskaźnik ten w przypadku GTC we wszystkich analizowanych okresach osiągał wartości zdecydowanie powyżej jedności, co sugerować może niską elastyczność majątku, ze względu na dużą przewagę aktywów trwałych.

Równie negatywnie ocenić należy wskaźnik produkcyjności majątku, który także powinien przyjmować wartości powyżej jedności. Wskaźnik ten sugeruje, że majątek finansowy zdecydowanie przewyższa majątek produkcyjny przedsiębiorstwa.

 

4.3.         Analiza rentowności GTC

Analiza rentowności spółki GTC

Średnie wskaźniki rentowności obliczone w roku 2013 dla całego sektora deweloperskiego, posłużą w tym podrozdziale jako baza odniesienia dla poszczególnych wskaźników rentowności spółki GTC na przestrzeni czterech lat.

Analiza wskaźnikiwa rentowności GTC

Jak możemy zauważyć na powyższym wykresie, od roku 2011 spółka GTC generuje stratę netto – co przekłada się na ujemnej wartości wszystkich omawianych wskaźników rentowności. W rocznych skonsolidowanych raportach finansowych możemy odnaleźć uzasadnienia spółki odnośnie osiąganych strat, które opierają się głównie na słabej koniunkturze rynku i pozostałościach po przeszłym kryzysie gospodarczym. Jednakże, jak można zauważyć, pozostałe spółki z sektora deweloperskiego osiągały dodatnie wskaźniki rentowności w roku 2013. Można więc założyć, że duże koszty, głównie z działalności finansowej są silnie skorelowane z dużą dźwignią finansową spółki GTC, co z kolei przyczynia się do płacenia dużych odsetek za finansowanie kapitałów obcych. Zakładając zmniejszenie zadłużenia w przyszłych latach (zgodnie z celem operacyjnym), możemy zaprognozować wzrost osiąganych zysków dla grupy GTC w przyszłości.

 

4.4.         Analiza płynności finansowej GTC

Płynność jest główną miarą oceniającą zdolność przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań krótkoterminowych. W celu jej dokładnej oceny dla grupy GTC, obliczone i zinterpretowane zostaną wskaźniki takie jak; wskaźnik bieżącej płynności, wskaźnik szybkiej płynności, oraz wskaźniki płynności gotówkowej.

Analiza płynności finansowej GTC

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej nie kształtował się w bazie odniesienia zalecanej przez prof. W. Gabrusewicza (1,5-2,0) w żadnym z analizowanych okresów, gdyż w roku 2010 wykazywał się lekką nadpłynnością, natomiast pozostałe okresy to czas problemów jeżeli chodzi o płynność. Dlatego też ważnym celem strategicznym spółki jest  poprawa płynności w kolejnych latach funkcjonowania. 

W trendzie spadkowym znajduje się również wskaźnik szybkiej płynności, który podobnie jak swój poprzednik, w żadnym okresie nie kształtował się w zalecanej bazie odniesienia. Warto zauważyć, że jest on odmianą wskaźnika bieżącej płynności skorygowaną o zapasy, które dla wszystkich spółek w sektorze deweloperskim stanowią marginalną wartość aktywów obrotowych. Ostatnim już wskaźnikiem w kategorii płynności finansowej GTC będzie wskaźnik płynności gotówkowej, będący stosunkiem środków pieniężnych do zobowiązań krótkoterminowych. W literaturze przedmiotu możemy znaleźć informacje, że zalecana baza odniesienia dla tego wskaźnika oscyluje w granicach 0,2.  Dla spółki GTC płynność gotówkowa przyjmowała zazwyczaj dużo wyższe poziomy, sięgające nawet 1,02 w roku 2010. Tak wysokie wartości wskaźnika płynności gotówkowej mogą zostać uznane jako nadpłynność w tym zakresie, gdyż nadmierne pokłady gotówki przechowywane w przedsiębiorstwie generują koszty alternatywne, nie są efektywne i tracą na wartości pod wpływem następującej inflacji.

 

4.5.         Analiza zadłużenia GTC

Wskaźniki zadłużenia zostały podzielone na dwie kategorie, analizę struktury zadłużenia oraz analizę zdolności spłaty zadłużenia, nazywaną inaczej analizą pokrycia obsługi długu.

Analiza zadłużenia GTC

Wskaźniki struktury zadłużenia zostały podzielone ze względu na zadłużenie krótko – oraz długoterminowe. Chociaż ogólnie przyjmuje się, że zadłużenie długoterminowe powinno stanowić jak największy udział w łącznym zadłużeniu przedsiębiorstwa, to warto pamiętać o tym, że jest to dużo droższy sposób finansowania w stosunku do zobowiązań bieżących. Mimo tego, że spółka zamierza zmniejszać swoje zadłużenie, to na przestrzeni 3 ostatnich lat jej funkcjonowania, jest ono względnie stałe utrzymując się w granicach 73-74% przy czym zadłużenie długoterminowe stanowi jego największą część.

struktura zadłużenia gtc

Jak widać od roku 2011 zadłużenie ogólne oraz długoterminowe zatrzymało się na stabilnym poziomie, znajdując się w trendzie horyzontalnym. Bardzo wysoka spłata dotychczasowego zadłużenia (przepływy z działalności finansowej) powinny zostać dostrzeżone w roku 2014 – w formie dużo mniejszego udziału zadłużenia w łącznej wartości aktywów całkowitych spółki akcyjnej Global Trade Centre. Wskaźnik przekładni kapitałowej jest natomiast odmianą wskaźnika ogólnej płynności, który wskazuje na  stosunek kapitału własnego do łącznych zobowiązań przedsiębiorstwa. Podsumowując obecne zadłużenie spółki znajduje się na wysokim poziomie co może zwiększyć ryzyko jej funkcjonowania. Dodatkowo jego struktura wskazuje na dominacje zadłużenia długoterminowego, z terminem spłaty przekraczającym jeden rok – co wpływa na znacznie wyższy koszt kapitałów obcych w przedsiębiorstwie.

Kolejną grupą wskaźników są wskaźniki z zakresu zdolności pokrycia obsługi długu przedsiębiorstwa, które od roku 2011 ze względu na generowane przez GTC straty osiągają ujemne wartości. Oznacza to m.in. że spółka nie jest w stanie swoim zyskiem brutto i odsetkami pokryć w żadnym stopniu należnych do spłaty odsetek od kredytów obcych. Nieskuteczne okażą się również wszystkie wskaźniki opierające się na zysku netto i amortyzacji, które nie jest w stanie zrekompensować ogromnych strat generowanych na przestrzeni 3 ostatnich lat.

zdolność do spłaty zobowiązań

Dodatkowo obliczony został wskaźnik pokrycia zadłużenia w latach, który sugeruje, że osiągając ten sam poziom strat – który został odnotowany w roku 2013, spółka po ponad 7 latach osiągnie skumulowaną stratę netto równą dotychczasowemu łącznemu zadłużeniu.

Jednym z wskaźników o największej wartości poznawczej jest koszt kapitału obcego, którego wyznaczenie jest niezbędnym elementem w procesie szacowania średniego ważonego kosztu kapitału (WACC), będącego stopą dyskontową dla większości wycen przedsiębiorstwa metodami dochodowymi. Koszt ten został oszacowany jako odsetki od kredytów i pożyczek w roku bieżącym do zobowiązań oprocentowanych (głównie długoterminowych) w roku poprzednim. Warto zaznaczyć, że szacunki kosztu kapitału obcego zostały potwierdzone przez szacunkową wartość kapitału obcego, która pojawiła się w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy GTC. Przy obecnej stopie WIBOR oraz dużym udziale zadłużenia długoterminowego spółki, koszt kapitału obcego oscylujący wokół 5% uznać możemy jako stosunkowo nieduży.

 

4.7.         Analiza obrotowości GTC

Analiza obrotowości jest często nazywana analizą efektywności lub analizą sprawności działania przedsiębiorstwa. Na tym etapie obliczony zostanie wskaźnik obrotowości majątku całkowitego, trwałego oraz trwałego. Dodatkowo wyznaczone zostaną wskaźniki rotacji zapasów i należności w dniach, które obok wskaźnika spłaty zobowiązań w dniach są najważniejszym elementem wyznaczenia wskaźnika konwersji gotówki netto.

analiza obrotowości GTC

       Obrotowość majątku całkowitego, wyrażona jako stosunek przychodów do aktywów  w żadnym okresie nie przekroczyła wyraźnie 8%. Jest to jednak w dużej mierze uzależnione od branży przedsiębiorstwa, w której to średni wskaźnik obrotowości wynosił zaledwie 13%.

W tej części analizy obrotowej zajmiemy się interpretacją wskaźników dotyczących rotacji zapasów, należności oraz okresu spłaty zobowiązań spółki w ostatnim roku jej funkcjonowania. Wskaźnik rotacji zapasów w dniach, jest swoistego rodzaju odmianą wskaźnika rotacji zapasów w razach, wyznaczanych jako stosunek przychodów ze sprzedaży do wartości zapasów. Chociaż nie istnieje dokładna baza odniesienia co do zalecanych wartości tegoż wskaźnika, to powinien on osiągać jak najniższą wartość, co sugerowałoby o szybkim zużywaniu zapasów przez przedsiębiorstwo – pamiętając, że nadmierne zapasy są źródłem dodatkowych kosztów, przede wszystkim są to koszty magazynowania, transportu oraz konserwacji zapasów. Choć wskaźnik rotacji zapasów w roku 2013 przyjmował względnie wysoką wartość świadczącą o tym, że zapasy były „obracane” średnio w przeciągu 10 miesięcy. Pozytywnie możemy ocenić ten wskaźnik w pryzmacie wcześniejszych okresów i wyraźnego trendu spadkowego, który widoczny jest na powyższym wykresie.

Równie dużą wagę przykłada się do rotacji należności w dniach, która w przypadku grupy Global Trade Centre Przyjmowała stabilne wartości, znajdując się w przedziale od 11 do 17 dni. Norma dla tego wskaźnika wynosi wg. W. Gabrusewicza od 21 do 52 dni. Dłuższy okres spłaty należności w dniach, może narażać firmę na kłopoty finansowe - gdyż nie otrzymuje ona na czas swojej gotówki, która jest kluczową determinantą prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Długość okresu spłaty zobowiązań w dniach sugeruje analitykowi w jakim okresie przedsiębiorstwo spłaca średnio swoje zobowiązania krótkoterminowe. Chociaż długi okres spłaty zobowiązań (1919 dla GTC) jest zazwyczaj oceniany pozytywnie, ponieważ świadczy o zaufaniu jakim instytucje finansowe darzą spółkę, to bardzo często kontrahenci oceniają te zjawisko negatywnie, gdyż może sugerować problemy ze spłatą swoich bieżących zadłużeń. Spółka GTC średnio spłaca więc swoje zobowiązania w przeciągu 5 lat i 3 miesięcy

 

4.7.         Analiza zagrożenia upadłością GTC

W przypadku spółek, u których obserwuje się regularne pogorszanie pod względem kondycji finansowej zalecane jest przeprowadzenie analizy pod kontem zagrożenia upadłością. Chociaż istnieje wiele modeli, które z dużym prawdopodobieństwem wskazują na spółki narażone na bankructwo, to dla przedsiębiorstw funkcjonujących w polskiej gospodarce, zaleca się modele szczególnie do niej przystosowane. Do tej grupy wliczyć możemy model A. Hołdy oraz model J. Gajdki, tym pierwszym modelem posłużymy się przy analizie zagrożenia upadłością spółki akcyjnej GTC.

Analiza zagrożenia upadłości A. Hołda

Model A. Hołdy, We wszystkich analizowanych okresach wskazywał na bezpieczną sytuację spółki GTC, nie generując żadnych sygnałów zmierzających ku zagrożeniu upadłością spółki.

Do obliczania modelu A. Hołdy wykorzystuje się następujący wzór, przy czym oznaczenia X1, X2 itp. Przypisane są do konkretnych wskaźników finansowych:

0,605+0,681*X1+0,0196*X2+0,00969*X3+0,000672*X4+0,157*X5

Cechą charakterystyczną dla modelu A. Hołdy jest zastosowanie wyrazu wolnego, co wpływa w znaczący sposób na interpretację wskaźnika – wynik poniżej 0 sugeruje zagrożenie upadłością dla spółki natomiast wynik powyżej 0 oznacza względnie bezpieczną sytuację spółki.

 

4.8.         Analiza przyczynowa z wykorzystaniem modelu Du Ponta

Wykorzystując model Pu Ponta, możemy określić w jakim stopniu dany wskaźnik wpływa na rentowność kapitału własnego w przedsiębiorstwie. Aby zbadać w jakim stopniu Mnożnik kapitału własnego, rentowność sprzedaży oraz obrotowość majątku wpływa na wskaźnik ROE należy określić procentową zmianę owych wskaźników w czasie, wyrażoną wskaźnikiem dynamiki. Następnie w wartości bezwzględnej policzone zostaje odchylenie otrzymanego wskaźnika dynamiki od wartości 100%. Ostatnia część procesu wykorzystania analizy Du Ponta opierać się będzie na przedstawieniu otrzymanych wartości w ujęciu dynamicznym i obliczenia procentowego wpływu poszczególnych wskaźników na kształtowanie się rentowności kapitału własnego.

Aby sprawdzić, czy dynamika obliczona została w poprawny sposób, można dokonać następujących obliczeń: 154,64% * 105,63% * 106,95% = 174,69%. Po przeprowadzeniuobliczeń wynika, że na zmianę wskaźnika ROE największy, bo aż 42,11 procentowy wpływ miała rentowność sprzedaży. Porównywalny wpływ cechował mnożnik kapitału własnego oraz obrotowość majątku całkowitego. Warto przy tym podkreślić, że to właśnie duży spadek wskaźnika rentowności sprzedaży miał wpływ na spadek wskaźnika ROE, gdyż zarówno wskaźnik obrotowości majątku całkowitego jak i mnożnik kapitału własnego uległ zwiększeniu.

 

5.       Wycena

5.1.         Wycena metodą DCF

Metoda wyceny przedsiębiorstw modelem zdyskontowanych przepływów pieniężnych, jest w praktyce najczęściej wykorzystywana przez analityków oraz specjalistów przygotowujących rekomendacje do zakupu lub sprzedaży papierów wartościowych. Do wyceny spółki GTC, wykorzystana została metoda FCFE – czyli Free Cash Flow to Equity, w której to wolne przepływy pieniężne są liczone jako: zysk netto + amortyzacja – nakłady inwestycyjne – zmiana kapitału obrotowego + zmiana zadłużenia. Najtrudniejszą częścią sporządzenia tego typu wyceny, jest obliczenie współczynnika dyskontującego w postaci kosztu kapitału własnego. W niniejszej wycenie koszt kapitału własnego został oszacowany za pomocą modelu CAPM (Capital Assets Pricing Model). Zgodnie ze wzorem koszt kapitału własnego jest równy: Rf + B * (Rm-Rf). Przy czym:

·         Rf – Stopa wolna od ryzyka

·         Rm – Stopa zwrotu z indeksu

·         Beta – stosunek kowariancji stóp zwrotu z aktywów i rynku do wariancji stóp zwrotu z portfela rynkowego.

Stopa wolna od ryzyka oszacowana została na poziomie 4%, Stopa zwrotu z rynku, obliczona na podstawie 5 ostatnich lat wyniosła 12,65% Natomiast współczynnik Beta, będący również miarą ryzyka systematycznego wyniósł dla spółki GTC 1,21 – co oznacza, że zmiana wartości indeksu WIG o 10% będzie statystycznie powodowała zmianę wartości akcji GTC o 12,1%. Na podstawie obliczonych danych możemy ustalić koszt kapitału własnego, który wyniesie:

·         Koszt kapitału własnego = 4% + 1,21* (12,65% - 4%) = 14,65%

 

Mając oszacowany koszt kapitału własnego, możemy przejść do prognozy danych finansowych, które zostaną wykorzystane w wycenie przedsiębiorstwa. Prognoza szczegółowa zostanie przeprowadzona na kolejne 10 lat funkcjonowania spółki, przy zastosowaniu modelu dwufazowego – z uwzględnieniem wartości rezydualnej (wartość zdyskontowanych przepływów pieniężnych po okresie szczegółowej prognozy).

Przychody ze sprzedaży zostały zaprognozowane na podstawie analizy danych makroekonomicznych, które wg. zarządu GTC stanowią główną przyczynę słabych wyników finansowych spółki. Założone zostanie, że kolejny rok funkcjonowania spółki przyniesie ponad 10% mniejsze przychody ze sprzedaży, po czym wraz z korzystną koniunkturą w kolejnych latach, będą one wzrastać regularnie o 20%, aż do końca okresu szczegółowej prognozy. Zysk netto stanowić będzie stały procent od generowanych przychodów (50%). Stały wzrost amortyzacji ustalony został na poziomie 10%, natomiast w związku z ciągłymi próbami sprzedaży przez spółkę swoich zapasów, założony został regularne pomniejszanie się kapitału obrotowego netto, którego zmiana wyrażana zostanie w wartościach ujemnych. W związku z malejącymi nakładami inwestycyjnymi, założony został stopniowy spadek nakładów inwestycyjnych w kolejnych 5 latach, po czym będzie on przyjmował nieregularne wartości.  Po uwzględnieniu celu operacyjnego spółki związanego ze stopniowym zmniejszaniem swojego zadłużenia, założone zostało, że w przeciągu 5 kolejnych lat spółka zmniejszy znacząco udział kapitałów obcych w strukturze majątku, po czym ponownie zacznie wspomagać się tym źródłem kapitału, w celu pełnego wykorzystania efekty dźwigni finansowej.

Wycena przedsiębiorstwa modelem DCF

Po wykorzystaniu wcześniej zaprognozowanych danych finansowych do wyceny przedsiębiorstwa metodą DCF, cena jednaj akcji osiągnęła wartość 6,82 zł. W stosunku do bieżącej ceny spółki[1] na poziomie 7,35 zł – akcje spółki wydają się być lekko przewartościowane, co powinno nakłonić zarząd przedsiębiorstwa, do podjęcia różnego typu działań, zmierzających do wykreowania wartości dodanej dla akcjonariuszy.

 

5.2.         Wycena metodą EVA

Metoda Economic Value Added, chociaż w praktyce wykorzystywana rzadziej niżeli metody dochodowe oparte na zdyskontowanych przepływach pieniężnych, to w przeciągu ostatnich lat zyskała ogromną popularność wśród praktyków rynku kapitałowego. Znaczącą różnicą pomiędzy EVA oraz DCF jest stopa dyskontująca, która w przypadku modelu ekonomicznej wartości dodanej, jest równa średniemu ważonemu kosztowi kapitału, który możemy obliczyć jako:

·         WACC = Koszt kapitału własnego * udział kapitału własnego w strukturze majątku + (1- Stopa podatkowa) * Koszt kapitału obcego * zadłużenie ogółem.

 

Po podstawieniu danych za rok 2013 osiągniemy wartość średniego ważonego kosztu kapitału w wysokości:

·         WACC = 14,65% * 0,26 + (1-0,19) * 4,30% * 0,74 = 6,38%

Pamiętając przy tym, że koszt kapitału obcego jest zazwyczaj niższy niżeli koszt „alternatywny” kapitału własnego. Podstawą do obliczenia wartości spółki GTC modelem EVA jest określenie ekonomicznej wartości dodanej dla każdego roku szczegółowej prognozy. EVA możemy określić dwoma sposobami:

·         EVA = NOPAT – (IC * WACC)

·         EVA – IC * (ROIC – WACC)

Przy czym IC jest równy majątkowi zainwestowanemu, czyli suma kapitału własnego i wszystkich kosztów generujących koszty (na poczet wyceny jako Invested Capital przyjęty został kapitał stały). ROIC jest to stosunek NOPAT do IC, natomiast sam NOPAT to zysk operacyjny EBIT po opodatkowaniu, który możemy obliczyć jako:

·         NOPAT = EBIT * (1-T)

 

Dla celów prognostycznych, założony został stały przyrost kapitału stałego przedsiębiorstwa, o 10% w skali rocznej, natomiast sam NOPAT, wg. subiektywnej oceny będzie wzrastał średnio w tym samym tempie, zachowując średni poziom ROIC  równy 8%. Dodatkowo na planowane zwiększenie stóp procentowych, po 5 latach szczegółowej prognozy zakłada się wzrost wartości WACC dla każdego roku o 2% (8,35%). Zaprognozowana wartość po okresie szczegółowej prognozy tak jak w przypadku modelu DCF obliczona została przy założeniu wzrostu spółki o 3% w skali roku. Ciekawostką jest, że od roku 2019 na podstawie modelu możemy zauważyć malejącą wartość ekonomiczną spółki GTC, spowodowaną wartością średniego ważonego kosztu kapitału wyższą niżeli wartość ROIC (Rentowność zainwestowanego kapitału).

Wycena modelem EVA

Ostatnim elementem wyceny będzie analiza wrażliwośći dla zaprezentowanego modelu.

Analiza wrażliwości wyceny

   Największy wpływ na przeprowadzoną wycenę ma więc współczynnik BETA, którego nawet niewielkie odchylenie może wpłynąć na kilkakrotne zwiększenie lub zmniejszenie wartości jednej akcji GTC. W dużo mniejszym stopniu zaprezentowany model wrażliwy jest na zmianę wartości rezydualnej, której jeden procent zmiany powoduje zmianę ceny akcji o średnio 7% (co stanowi względnie niedużą zmianę w porównaniu do współczynnika ryzyka systematycznego - Bety).

Cena akcji Global Trade Centre obliczona przy zastosowaniu modelu ekonomicznej wartości dodanej wynosi 6,81 zł. Oznacza to, że podobnie jak w przypadku modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych, spółka wydaje się być niedowartościowana, a zarząd powinien zmierzać do zwiększenia wartości dla akcjonariuszy – co utożsamione jest z głównym celem strategicznym spółki nastawionym na wzrost wartości.

 

Podsumowanie

       Ostatnie 3 fatalne lata w wykonaniu grupy Global Trade Centre były spowodowane głównie kryzysem gospodarczym (zgodnie z tym, co oświadczał zarząd spółki w sprawozdaniach). Mając to na uwadze, możemy zakładać dużo lepsze osiągi spółki pod względem finansowym. Jednakże mimo wszystko niepokój może budzić niepokojąco słaba pozycja w sektorze - mimo dominującego udziału w branży, grupa GTC pod względem sytuacji finansowej prezentuje się fatalnie na tle pozostałych spółek - które dużo lepiej poradziły sobie z "kryzysem gospodarczym". Przy dość optymistycznej prognozie danych finansowych wycena wskazywała średnio cenę 6,81 zł za akcję - to natomiast świadczyć może o lekkim przewartościowaniu akcji spółki, które od roku 2011 znajduje się w długotrwałym trendzie spadkowym.

Write a comment

Comments: 7
  • #1

    Adaś (Tuesday, 22 April 2014 14:24)

    Jestem pod wrażeniem. Chociaż przyznam szczerze, że ze względu na długość pominąłem takie etapy jak analiza ABC i XYZ itp.. Analiza w pełni potwierdziła moje przepuszczenia - na chwile obecną spółka GTC co najwyżej może trafić do portfela obserwowanych ...

  • #2

    Michał (Monday, 28 April 2014 22:44)

    Mnogość analiz i "dokładnych" wyliczeń tworzy w mojej ocenie iluzję kontroli. W samym koszcie kapitału własnego można się przyczepić co najmniej do dwóch rzeczy: zwrot z rynku 12%? To powinien być zwrot długoterminowy. S&P za ostatnie 50 lat średnio rosło 8% dla przykładu. Druga rzecz beta - za jakis okres? Czy liczona oddzielnie dla okresu wzrostów giełdowych i dla spaków - w jakich warunkach makro? Te bety mogą być zupełnie inne. Sprawdzałeś w jakim stopniu zmienna objaśniana jaką jest rynek objaśnia zmienną objaśniającą czyli stopę zwrotu z akcji? Być może współczynnik R^2 wyjdzie, że jednak ta zależność jest przypadkowa i beta nie jest najlepszą miarą w tym jednoczynnikowym równaniu. Brakuje mi też analizy wrażliwości na końcu. Jedna wartość? Powinna być cała paleta w zależności od stopy wzrostu perpetualnego i stopy dyskonta. No i bazowanie na prognozach zarzadu... Od kiedy to zarzad wie co sie stanie w przyszlosci, nawet nie wiedzą ile ich firma jest warta :P. Podsumowując w mojej ocenie za dużo teorii uczelnianych profesorków, a za mało jakościowej analizy i wielowymiarowej wyceny. Mam nadzieję, że moja krytyka Ci się przyda (podobne wnioski wyciągnąłem na podstawie moich starych analiz ;))

  • #3

    Paweł Węgrzyn (Monday, 28 April 2014 22:58)

    Michale, cenię sobie każdą konstruktywną krytykę, możesz być pewien, że kolejna analiza będzie przeprowadzona bardziej w sposób "praktyczny".
    Zwrot z rynku liczony dla 5 letniego horyzontu czasowego - średnia arytmetyczna z rocznych stóp zwrotu.
    Współczynnik determinacji faktycznie cechował się niskim poziomem :). Niemniej - współczynnik Beta został obliczony również w 5 letnim horyzoncie czasowym, przy czym opierałem się na stopach zwrotu z indeksu W20 - dzienny interwał (miesięczny dawał przybliżone rezultaty).
    Informacje zarządu na temat spółki mogą nie być wystarczająco wiarygodne - jednakże na pewno bardziej wiarygodne od moich domysłów :).
    Michale, jeszcze raz dziękuje za cenne wskazówki, obecnie jestem na etapie zagłębiania wiedzy na temat wycen, mam nadzieję, że każda kolejna będzie coraz lepsza. Postaram zagłębić się również w analizę wrażliwości. Co do zmiennej objaśniającej w postaci makrootoczenia - sugerujesz wykorzystanie modelu APT do oszacowania kosztu kapitału własnego?

  • #4

    Michał (Tuesday, 29 April 2014 11:20)

    Może być model wieloczynnikowy. Chociaż biorąc pod uwagę ciężki stan tej spółki to ryzyko jakie tu dominuje nie jest ryzykiem systematycznym. Odchylenie standardowe jako łączna "miara ryzyka" będzie przede wszystkim zawierać ryzyko specyficzne. Powiedziałbym, że to spółka której stopa zwrotu ma charakter "event-driven", czyli wycena bardziej zależy od zdarzeń (czy pozyska kontrakty, czy zrestrukturyzuje zadłużenie itd), bo nie można tutaj przeciągnąć sobie po prostu formuły na 5 lat do przodu. Trochę marudzę, ale ogólnie nie przepadam za wyceną DCF, za dużo tu dla mnie subiektywnych zmiennych. Może lepsza byłaby porównawcza? Ciężki temat :)

  • #5

    Paweł Węgrzyn (Tuesday, 29 April 2014 11:29)

    Chętnie poznam Twoją opinie na temat wycen Michale :) - Bardzo cenię sobie takie rady - nie można tego nazwać marudzeniem. W przypadku GTC w metodzie porównawczej zalecałbyś posłużenie się wskaźnikami mnożnikowymi, czy preferujesz inne rodzaje porównania spółek w przestrzeni.
    Jeśli to nie tajemnica - to czy mogę zapytać skąd masz tak dużą wiedzą w tematyce wycen? :)

  • #6

    marco (Thursday, 01 May 2014 14:24)

    skąd wziąłeś wartość kapitału obrotowego netto?

  • #7

    Paweł Węgrzyn (Thursday, 01 May 2014 20:49)

    Kapitał obrotowy netto został obliczony jako różnica pomiędzy aktywami obrotowymi a zobowiązaniami krótkoterminowymi. Oczywiście można obliczyć go także odejmując aktywa trwałe od kapitału stałego spółki.